Zonnepanelen

Hoe werken zonnepanelen?

Zonnepanelen zetten de energie van de zon om in stroom. Naast zonnepanelen zijn een omvormer, montagesysteem en bekabeling nodig. De zonnepanelen bestaan uit zonnecellen die aan elkaar geschakeld zijn. De zonnecellen vangen het daglicht op en zetten dit om naar gelijkstroom. Gelijkstroom kan niet direct worden gebruikt in de woning en moet worden omgevormd. Via een elektriciteitskabel komt deze gelijkstroom uit bij de omvormer. De omvormer zet de gelijkstroom om in wisselstroom waar de meeste apparaten op draaien. 

Zonnepanelen in de schaduw

Zonnecellen die in de schaduw liggen leveren minder stroom. De zonnecellen zijn aan elkaar geschakeld, wat betekent dat de opbrengst zo sterk is als de zwakste schakel: de zonnecel in de schaduw. Een oplossing voor dit opbrengstverlies is de slecht belichte zonnecel over te slaan door een bypass diode. Een zonnepanelensysteem heeft vaak 3 bypass diodes. Dit betekent dat één derde van het systeem wordt uitgeschakeld als de bypass is ingeschakeld. 

Een andere mogelijkheid zijn micro-omvormers of power-optimizers. Bij micro-omvormers heeft ieder paneel zijn eigen omvormer. Daarmee zorgt de zwakste schakel er niet voor dat het hele systeem minder produceert. Een micro-omvormer kost ongeveer € 160. 

Power-optimizers zijn een andere, vaak goedkopere, oplossing voor het schaduwprobleem. Dit is een klein kastje dat bij elk paneel wordt geplaatst. Dit kastje zorgt ervoor dat de stroom en de spanning de meest efficiënte verhouding houden voor een optimaal gebruik. 

Zonnepanelen en opbrengst

Ook op bewolkte dagen leveren zonnepanelen stroom. De panelen werken niet op zonlicht maar op licht. Zo heb je er ook in de herfst en winterperiode plezier van. Maar hoe zit dat eigenlijk bij hoge temperaturen? Voor elke 10 graden temperatuurstijging daalt de stroomopbrengst met ongeveer 5 procent. Het rendement van het zonnepaneel is dus lager bij hoge temperaturen. Zorg er daarom voor dat er lucht achter het paneel langs kan stromen, zodat de temperatuur niet te hoog wordt. Ook voor de omvormer is het belangrijk dat er genoeg lucht langs stroomt tegen de hitte. 

Is mijn woning geschikt voor zonnepanelen?

De meeste daken zijn geschikt voor zonnepanelen. Het ene dak iets meer dan een ander dak. Dit hangt af van 3 factoren: 

1. De richting en helling van je dak. Een dak op het zuiden, oosten of westen vangt meer zon dan een dak op het noorden. Heb je een plat dak? Dan is de richting minder belangrijk. Echter, zorgen de zonnepanelen op het platte dak zelf voor schaduw, hierdoor kun je minder panelen kwijt op een plat dak. 

2. Hoeveel schaduw er op je dak valt. Hoe minder schaduw hoe beter. Bekijk goed of er bomen, flats of andere objecten zijn die de zon op je dak beperken. 

3. De ruimte op je dak. Dit bepaalt hoeveel zonnepanelen je op je dak kwijt kan.  

Zonnepanelen kopen

Wanneer je zonnepanelen aanschaft, kan je de kosten voor de btw terugvragen. Hiermee is het een investering die je binnen 7 á 8 jaar terugverdiend. In deze berekening van Milieu Centraal is uitgegaan van een gemiddelde opbrengst per jaar, berekend over een periode van 25 jaar. Hier houden we rekening met de teruglopende salderingsregeling. Bij de berekening gaan we uit van zonnepanelen die op het zuiden liggen in een hoek van 36 graden.

Bron: Milieu Centraal. Uitgaande van een prijs per kWh van 22 cent.

Veelgestelde vragen

Wat houdt de salderingsregeling in? 

Je wekt je eigen stroom op zodra het licht is. De stroom die je niet direct gebruikt lever je terug aan het energienet. In ruil daarvoor mag je dezelfde hoeveelheid stroom afnemen wanneer je zelf geen stroom opwekt, bijvoorbeeld wanneer het donker is. Dit wordt salderen genoemd. Deze salderingsregeling bouwt, waarschijnlijk, af vanaf 2023. Elk jaar mag je dan 9% minder salderen, tot je in 2031 niets meer mag salderen.

Hoe zit het met het onderhoud en levensduur?

Zonnepanelen gaan minstens 25 jaar mee. De omvormer daarentegen, gaat 10-12 jaar mee. Deze zal tussentijds een keer vervangen moeten worden. Dit kost ongeveer € 1.000 exclusief installatie. 

Qua onderhoud is er niet veel nodig, dit maakt zonnepanelen goedkoop in gebruik. Het is slim om eens in de paar jaar een specialist de zonnepanelen te laten inspecteren en goed te laten reinigen. De kosten hiervoor liggen tussen de € 100 en € 150. Daarnaast is het goed om in de gaten te houden of er geen vuil op de zonnepanelen achterblijft zoals bladeren. Dit heeft een negatieve invloed op het rendement. Je kan de zonnepanelen zelf schoonmaken of hier hulp voor inschakelen.

Moet ik mijn zonnepanelen apart verzekeren?

Wanneer de zonnepanelen op jouw eigen dak liggen vallen deze onder de opstalverzekering. Wel is het goed om na te gaan bij jouw verzekeringsmaatschappij of de opstalverzekering de zonnepanelen dekt. Houdt er rekening mee dat de zonnepanelen aan het dak bevestigd moeten zijn. Liggen de panelen los dan is de kans groot dat deze niet onder de opstalverzekering vallen.   

Hoe leg ik zonnepanelen mooi neer?

Er zijn zonnepanelen in verschillende kleuren. Blauw, zwart, met frame of zonder frame. Loop een rondje door de buurt en kijk goed wat je mooi vind. Daarnaast heeft de manier van leggen een grote invloed op het aangezicht. Leg ze allemaal staand of allemaal liggend neer. De installateur kan een legschema voor je maken, kies degene uit die je het mooist vind. Verder is het slim om met je buren in overleg te gaan. Zo kun je zorgen voor een uniform zicht. Ook kun je dummy panelen gebruiken om rare hoekjes of schaduwplekken op te vullen wanneer dit er mooier uitziet.